การชมดอกไม้หรือฮานามินั้นจากบันทึกประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นกำเนิดขึ้นยุคโบราณของญี่ปุ่นตั้งแต่ช่วงรอยต่อสมัยนาระถึงสมัยเฮอัน (ประมาณตอนปลายศตวรรษที่ 8 ถึงต้นศตวรรษที่ 9) ในช่วงนั้นดอกไม้ที่ถูกชมจะเป็นดอกบ๊วยและดอกท้อซึ่งเป็นดอกไม้ที่พบทั่วไปในญี่ปุ่น ต้นซากุระเป็นต้นไม้ดอกที่สามารถปลูกได้แค่ในเขตพระราชวังและบ้านเรือนขุนนางเท่านั้น

วันหนึ่ง ในวันชมดอกไม้ที่จะจัดในทุกๆปี ผู้ที่เป็นเจ้าของที่ดินที่ถวายให้จักรพรรดิซากะซึ่งเป็นจักรพรรดิของญี่ปุ่นในช่วงต้นศตวรรษที่ 9 นั้นได้นำดอกซากุระถวายจักรพรรดิอีกครั้งในการตกแต่งสวนของพระราชวังขณะนั้น ดอกไม้ที่บานสะพรั่งไปทั่วพระราชวังนั้นเป็นที่ประทับใจของทั้งขุนนางและจักรพรรดิซากะ หลังจากนั้นมาการชมดอกซากุระก็เริ่มมีความนิยมในขุนนางชนชั้นสูง เพราะต้นซากุระเป็นที่นิยมอยู่แล้ว เปรียบดังสิ่งที่บอกฐานะตระกูล

โดยบันทึกการทำสวน (ซะคุเทคิ) ของยุคนั้นกล่าวไว้ว่าสวนที่สวยจะต้องมีต้นซากุระประดับไว้ในสวนด้วย รวมทั้งในบันทึกไว้ในเก็นจิโมะโนะกาตาริ (The Tale of Genji) วรรณกรรมของสมัยเฮอันญี่ปุ่น และเป็นวรรณกรรมที่เชื่อกันว่าเก่าแก่ที่สุดในโลก ก็มีกล่าวถึงช่วงเวลาการเฉลิมฉลองชมซากุระภายในพระราชวังเช่นกัน

หลังจากยุคโบราณมาเป็นยุคกลางของญี่ปุ่น (ตั้งแต่ยุคคามะกุระถึงมุโระมะจิ) หรือช่วงศตวรรษที่11-15นั้น เป็นยุคที่เกิดการเปลี่ยนแปลงขั้วอำนาจทางการเมืองหลายครั้ง ทำให้ต้นซากุระเกิดการแพร่หลายมากขึ้นจากชนชั้นขุนนางขั้นสูงส่งลงมาสู่ชนชั้นชาวบ้านที่มีฝีมือต่อสู้จับดาบ อย่างซามุไรหรือนักรบบุชิ ทำให้ยุคนี้ซามุไรมีความเชื่อต่อดอกซากุระว่าเป็นสัญลักษณ์ความนิ่งสงบ ซื่อตรงและสง่างามทางจิตใจของเขา โดยซามุไรมักจะได้รับบรรณาการจากขุนนางแล้วนำต้นซากุระไปปลูกที่ที่ดินของตนเอง นอกจากนี้บุคคลสำคัญอย่างฮิเดะโยชิและอิเอะยะสุ ได้จัดงานชมดอกไม้ (ไดโกะโนะฮานะมิ) ครั้งยิ่งใหญ่ผู้เข้าร่วมราวๆ 1,300คน ในสวนโยชิโนะในเมืองนารา

หลังจากนั้นเมื่อเข้าใกล้ยุคปัจจุบัน (สมัยอัทซึจิโมโมะยามะ และสมัยเอโดะ) หรือประมาณศตวรรษที่16-18 ต้นซากุระถูกปลูกแพร่หลายในที่ดินของทุกชนชั้น อย่างในหมู่เกษตรกรก็เกิดความเชื่อว่าซากุระคือดอกไม้จากเทพเจ้าที่ทำให้พืชผลงอกงาม

ถึงกระนั้นช่วงปลายสมัยเอโดะ เกิดเหตุการณ์ร้ายแรงในญี่ปุ่นหลายครั้ง การเปลี่ยนถ่ายอำนาจเกิดขึ้นบ่อย จึงมีการทำลายต้นซากุระที่เป็นเหมือนสัญลักษณ์ของผู้มีอำนาจเก่า อาทินำต้นซากุระมาเผาไฟ ซึ่งทำให้ยุคเมจิที่ต่อจากนั้นต้องทำการฟื้นฟูต้นซากุระอย่างหนักเพราะกำลังจะสูญพันธุ์ ด้วยเหตุนี้ทำให้คนญี่ปุ่นรักและหวงแหนซากุระมาก เพราะนอกจากจะมีผลต่อจิตใจตั้งแต่อดีตแล้วนั้นยังเป็นต้นไม้ที่เติบโตและดูแลรักษายากต้นหนึ่งเลย

สวนมารุยามะ (Maruyama Park) - Kyoto
สถานที่ชมดอกซากุระที่เก่าแก่และสวยงามที่สุด มีซากุระชิดาเระซึ่งเป็นพันธุ์ซากุระย้อยที่หาชมได้ยากและสวยมากเช่นกันอยู่ภายในสวนแห่งนี้

โรงกษาปณ์ของญี่ปุ่น (Osaka Mint Bureau) - Osaka
นอกเหนือจากปราสาทโอซาก้ายอดฮิต　อีกหนึ่งสถานที่ชมดอกซากุระที่อยากแนะนำให้ลองไปคือโรงกษาปณ์ของญี่ปุ่น ซึ่งจะเปิดเข้าให้ชมภายในแค่ช่วงซากุระบานเท่านั้น มีซากุระสายพันธุ์ที่หายากมากมาย มีบรรยากาศที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว หากจะเข้าไปชมควรเช็คกับเว็บไซต์ของโรงกษาปณ์ของญี่ปุ่นก่อนเนื่องจากวันเวลาเปิดไม่แน่นอนในแต่ละปี

แม่น้ำเมกุโระ (Meguro River) - Tokyo
สวนชมดอกไม้ซากุระโรแมนติกและสวยงามที่สุดแห่งหนึ่งของโตเกียว มีขนาดไม่ใหญ่มากและมีต้นซากุระโซเมอิโยชิโนะเรียงรายเต็มทั้งสองฝั่งแม่น้ำ โรแมนติกเหมาะสำหรับคู่รักในการไปเยี่ยมชมดอกซากุระด้วยกันมากๆ แนะนำให้ชมช่วงโพล้เพล้และกลางคืนเพราะแสงไฟประดับในตอนกลางคืนกับกลีบซากุระสีชมพูอ่อนจะตัดกันสวยมาก

ห้าม เด็ด จับ โน้มกิ่งสัมผัสดอกซากุระจากต้นโดยเด็ดขาด!
เพราะดอกซากุระนั้นบอบบางมากๆ การทำแบบนี้จะทำให้เกิดความเสียหายดอกไม้ได้ คนญี่ปุ่นเองจะไม่พอใจมากๆเช่นกันหากเราทำดอกซากุระเสียหาย เพราะกว่าจะอนุรักษ์ต้นซากุระถึงปัจจุบันได้ไม่ใช่เรื่องง่าย ฉะนั้นดูได้แต่อย่าแตะนะ ยกเว้นดอกที่ร่วงแล้ว

ระวัง! การจุดไฟในการประกอบอาหารใดๆขณะนั่งปิกนิกชมดอกไม้
นอกจากจะทำให้เกิดควันไฟรบกวนผู้อื่นที่มาชมดอกซากุระเช่นกันแล้ว อาจทำให้เกิดเหตุอัคคีภัยขึ้นได้

ไม่ส่งเสียงดัง พูดคุยเสียงดังหรือร้องเพลง
เพราะเป็นการทำลายความสงบเรียบร้อยและรบกวนผู้อื่นในขณะชมดอกซากุระบริเวณโดยรอบ

รอคอยเป็นแถวตามระเบียบ อย่าได้แซงคิวโดยเด็ดขาด!
โดยมากมักพบพฤติกรรมนี้บริเวณหน้าห้องน้ำหรือที่ขายอาหาร แม้คนที่มาชมดอกไม้จะเยอะก็อย่าแซงคิว มารยาทการต่อแถวตามคิวเป็นสิ่งที่คนญี่ปุ่นจริงจังมาก หากไม่ปฏิบัติตามอาจโดนต่อว่าทางสายตาจนทริปในการชมดอกไม้ครั้งนี้หมดสนุกได้ จงถือคติ“เข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตาม”นะ

เก็บขยะกลับไปด้วย
ทิ้งขยะในจุดทิ้งขยะที่กำหนดไว้เท่านั้น หรือถ้าไม่มีแสดงว่าต้องเก็บกลับไปหาที่ทิ้งเอง การทิ้งขยะไว้ตามที่ชมซากุระนอกจากจะส่งผลต่อสภาพแวดล้อมในการชมดอกไม้ที่ไม่ดีแล้ว ยังอาจทำให้เกิดความเสียหายต่อต้นซากุระได้เช่นกัน ฉะนั้นไม่ทิ้งขยะเท่ากับช่วยดูแลต้นซากุระด้วยนะ

ระวังการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ไม่ว่าจะเป็นสุรา สาเก เบียร์ หรืออื่นๆ เพราะถ้าหากมันหกลงไปที่พื้นดินซึ่งมีรากของต้นซากุระอยู่ อาจทำให้รากเน่าแล้วต้นซากุระตายได้ นอกจากนี้ผู้ที่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เข้าไปอาจสร้างความรำคาญหรือก่อกวนจนเป็นเหตุทะเลาะวิวาทกับผู้ที่มาเที่ยวชม

ควร
เตรียมข้าวกล่องอาหารกลางวัน เครื่องดื่มอย่างน้ำชา ไปรับประทานขณะนั่งชมดอกไม้ใต้ต้นซากุระด้วยความสงบ หากจะชมในช่วงกลางคืนควรพกไฟฉายไปด้วย

เมื่อทราบกฏของการชมซากุระแล้ว ก็เตรียมตัวไปสูดอากาศบริสุทธิ์พร้อมชมซากุระสวยๆที่มีฉากหลังเป็นบ้านเมืองชาวญี่ปุ่นกันได้เลย ในช่วงประมาณเดือนมีนาคมถึงเมษายนของทุกปีนะ

ผู้เขียน: Moonlight Yoku
นักเขียนสกิลเป็ดเอกบริหารธุรกิจญี่ปุ่น ที่ตอนเด็กมีความฝันอยากไปเที่ยวญี่ปุ่นจนกระทั่งปัจจุบันเรียนเอกนี้เต็มตัว
ชอบอาหารญี่ปุ่นมากๆ ฉะนั้นจะสนใจที่กินที่เที่ยวเป็นพิเศษ Hokkaido Lover❤️