ขอใช้กรุงเทพเป็นตัววัด เพราะประชากรเยอะที่สุด เป็นศูนย์กลางของจักรวาลสำหรับชนชั้นกลางและคนมีตังค์ของไทย (ซึ่งการจะไปญี่ปุ่นก็ต้องมีตังค์นิดนึง) แถมเป็นป่าคอนกรีตเหมือนๆกับโตเกียวอีกด้วย ที่สำคัญยังเป็นประตู่สู่ประเทศไทยของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติเช่นเดียวกับโตเกียว

กรุงเทพมหานคร เป็นเมืองหลวงของประเทศไทย ชื่อเต็มคือ กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์ เป็นเมืองหลวงที่มีชื่อยาวที่สุดในโลก หากเขียนเป็นภาษาอังกฤษจะยาว 176 ตัวอักษร ในขณะที่โตเกียวยาวแค่ 5 ตัวอักษรเท่านั้น แค่พูดชื่อเต็มของกรุงเทพจนจบก็จะรู้สึกได้เลยว่าริมฝีปากร้อนขึ้นมานิดๆ ตรงนี้ไทยแลนด์ชนะขาดครับ

ประชากรนั้นก็เยอะมากๆสำหรับประเทศเล็กๆของเรา ถ้านับพื้นที่ตามเส้นแบ่งเขตแดนจังหวัด กทม. ก็จะมีประชากรราวๆ 8 ล้านคน แต่ถ้านับเป็นกรุงเทพมหานครและปริมณฑลก็จะพุ่งสูงถึง 14 ล้านคน เรียกได้ว่าประชากรประมาณ 20% ของประเทศ กระจุกกันอยู่ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล แค่ฟังก็ร้อนแล้ว

แต่ว่าภูมิอากาศจะเป็นยังไงนั้น ต้องมาดูกัน

อ้างอิงข้อมูลจากเว็บไซต์ climatemps ซึ่งเป็นแหล่งรวมข้อมูลภูมิอากาศจากเมืองต่างๆทั่วโลก โดยจะไม่เน้นข้อมูลแบบสดๆ แต่เป็นข้อมูลค่าเฉลี่ยประวัติศาสตร์ ซึี่งหารเฉลี่ยจากข้อมูลในอดีตหลายๆปี จะไม่ใช้ข้อมูลของปีไหนปีหนึ่ง เพราะตัวเลขที่เราจะใช้คราวนี้คือตัวเลขจากการเฉลี่ยข้อมูลของหลายๆปีเพื่อความแฟร์

จากในภาพ ตัวที่เราสนใจคือ Max Temp, Average Temp, Min Temp (เส้นสีแดง ชมพู และน้ำเงินเข้ม) ในช่วงที่ร้อนที่สุดของปีหรือก็คือเดือนเมษายน

ตัวเลขที่ได้คือ
อุณหภูมิสูงสุดของวัน (เฉลี่ย) 35°C
อุณหภูมิเฉลี่ย 29.7°C
อุณหภูมิต่ำสุดของวัน (เฉลี่ย) 25°C

ต่อไปมาดูญี่ปุ่นกัน

เลือกวัดจากอุณหภูมิของเมืองโตเกียวเป็นหลักเพราะว่าเป็นเมืองหลวงของญี่ปุ่นและศูนย์กลางของจักรวาลของชาวญี่ปุ่น ประชากรมหาศาลแถมเป็นป่าคอนกรีตเหมือนกรุงเทพ และเป็นเมืองที่นักท่องเที่ยวไทยไปลงเยอะที่สุด

คำว่าโตเกียวมีความหมายว่าเมืองหลวงแห่งตะวันออก เป็นเมืองขนาดใหญ่ที่มีประชากรถึง 13 ล้านคนหากนับจากเส้นแบ่งเขตแดนของเมืองโตเกียว แต่ถ้าหากนับประชากรจากพื้นที่ๆเรียกว่า Greater Tokyo Area ที่รวมเมืองใหญ่ๆที่อยู่ติดกับโตเกียวเข้ามาด้วยกัน (เหมือนกับ"กรุงเทพและปริมณฑล") หากใช้วิธีนับแบบนี้แล้วละก็ประชากรของ Greater Tokyo อาจสูงได้ถึง 38 ล้านคนได้เลย ถือว่าเป็นพื้นที่เมืองต่อเนื่องที่มีประชากรเยอะที่สุดในโลก ซึ่งเมืองที่มักจะถูกนับรวมกับโตเกียวจนกลายเป็น Greater Tokyo ก็อย่างเช่นโยโกฮาม่า คาวาซากิ ชิบะ ไซตามะ เป็นต้น

โตเกียวเป็นเมืองใหญ่ที่คงจะเป็นคู่ชกที่เหมาะกับกรุงเทพที่สุดแล้ว ในมุมมองของการเปรียบเทียบอุณหภูมิ

ใช้ข้อมูลจากแหล่งเดียวกันเพื่อความแฟร์ สำหรับที่ญี่ปุ่นแล้วนั้นเดือนที่ร้อนที่สุดของปีคือเดือนสิงหาคม ไม่ใช่เดือนเมษายน เพราะงั้นเราขอใช้เลขจากตรงนี้มาเทียบกับหน้าร้อนของไทย

จากในภาพ ตัวที่เราสนใจคือ Max Temp, Average Temp, Min Temp (เส้นสีแดง ชมพู และน้ำเงินเข้ม) ในช่วงที่ร้อนที่สุดของปีหรือก็คือเดือนสิงหาคมของญี่ปุ่น

ตัวเลขที่ได้คือ
อุณหภูมิสูงสุดของวัน (เฉลี่ย) 30.9°C
อุณหภูมิเฉลี่ย 27.1°C
อุณหภูมิต่ำสุดของวัน (เฉลี่ย) 24°C

Muggy แปลว่าอากาศร้อนอบอ้าว อึดอัดเหงื่อออกยากและแห้งยากนั่นเอง ซึ่งวัดกันที่ความชื้นในอากาศ ข้อมูลในกราฟนี้อ้างอิงจากค่า dew point หรืออุณหภูมิจุดไอน้ำกลั่นตัว สรุปสั้นๆก็คือยิ่งจุดไอน้ำกลั่นตัวสูงเหงื่อก็ยิ่งระเหยยาก ทำให้ตัวเหนียวหนืดนานกว่า รู้สึกไม่สบายตัวนานกว่า

ซึ่งหากอ้างอิงจากข้อมูลของ Weatherspark ไทยนั้นมีความร้อนอบอ้าวตลอดปี แต่ญี่ปุ่นจะมีแค่ในช่วงหน้าร้อนเท่านั้น และแม้แต่จุดสูงสุดของญี่ปุ่น ก็ยังเทียบกับเดือนอื่นๆของไทยไม่ได้ และแน่นอนเทียบเมษาไม่ได้แน่ๆ เพราะงั้นที่บอกว่าญี่ปุ่นอบอ้าวกว่าไทย ขอสรุปว่า ไม่จริง ครับ

อุณหภูมิสูงสุดของวัน (เฉลี่ย)
กทม 35
โตเกียว30.9
อุณหภูมิเฉลี่ย
กทม 29.7
โตเกียว 27.1
อุณหภูมิต่ำสุดของวัน (เฉลี่ย)
กทม 25
โตเกียว24

จะเห็นได้ว่ากรุงเทพร้อนกว่าหมดเลยไม่ว่าจะอ้างอิงตัวเลขไหน ไม่ว่าจะดูอุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย ต่ำสุดเฉลี่ย หรือเฉลี่ยรวม เพราะฉะนั้นใครที่เดากันว่าไทยร้อนกว่าก็ถูกต้องแล้วครับ (ส่วนใครคิดว่าญี่ปุ่นร้อนกว่า เราขอเชิญมาเที่ยวญี่ปุ่นดูอีกซักครั้ง)

ยังมีอีกหนึ่งคำถามที่ชอบถามกันนั่นก็คือความชื้นสัมพัทธ์ เพราะว่าความชื้นสัมพัทธ์นั้นเกี่ยวข้องโดยตรงกับความรู้สึกร้อนของคนเรา
หากความชื้นสัมพัทธ์สูงกว่าเราจะรู้สึกว่าอากาศชื้นและอบอ้าวกว่าเดิม เหงื่อก็แห้งช้าลงและเราก็จะรู้สึกอึดอัดมากขึ้นด้วย ถึงแม้อุณหภูมิเท่ากันแต่ที่ๆความชื้นสัมพัทธ์สูงกว่า ก็จะรู้สึกร้อนอบอ้าวไม่สบายตัวยิ่งกว่า

แต่ว่าแม้จะนับความชื้นสัมพัทธ์ ไทยก็ยังร้อนกว่า อ้างอิงจากกราฟเดิมเลยครับ เดือนเมษาความชื้นสัมพัทธ์ของ กทม อยู่ที่ 80% ในขณะที่เดือนสิงหาความชื้นสัมพัทธ์ของโตเกียวอยู่ที่ 73% เท่านั้น

ส่วนกราฟ Muggy ของ Weatherspark ก็สนับสนุนข้อสรุปเดียวกัน ว่าไทยอบอ้าวกว่า อบอ้าวตลอดทั้งปี แม้แต่จุดที่ญี่ปุ่นอบอ้าวที่สุดในสิงหาก็ยังเทียบกับไทยไม่ได้เลย

ตัวเลขออกมาแบบนี้ แล้วทำไมถึงมีคนไทยหลายๆคนบ่นว่าญี่ปุ่นหน้าร้อนนั้นร้อนยิ่งกว่าเมืองไทยกันนะ

1. สมมุติฐานง่ายๆ คนไทยโดยเฉพาะชนชั้นกลางหรือพนักงานออฟฟิศในกทม. มีนิสัยติดห้องแอร์ เวลาใช้ชีวิตในแต่ละวันเรามักจะอยู่ในห้องแอร์ โดยเฉพาะคนที่ไม่ได้ทำงานกลางแจ้ง (ซึ่งยุคนี้คนทำงานในออฟฟิศก็เยอะซะเหลือเกิน) จะออกมาโดนแดดจริงๆ ก็เฉพาะเวลาเดินทางนิดหน่อยครับ เดินไปกินข้าวเที่ยง เดินไปขึ้นรถไฟ แถมพอขึ้นรถไฟก็ไม่โดนแดดแล้ว....

ถึงแม้ว่ากทม. จะอุณหภูมิเฉลี่ยสูงกว่าต่างจังหวัดที่ไม่ได้เป็นป่าคอนกรีต แต่ว่าถ้าคุณทำงานออฟฟิศละก็ เอาเข้าจริงแล้ววันนึงๆ ผิวน่าจะได้สัมผัสกับอากาศเย็นจากแอร์มากกว่าอากาศสัมผัสร้อนข้างนอก

2. พอมาญี่ปุ่น เราไม่ได้ทำงานออฟฟิศ ชีวิตประจำวันระหว่างอยู่ญี่ปุ่นคือ ออกข้างนอก ไปเที่ยว ไปเดินชมวิว เพราะฉะนั้นเราจะได้เจอแดดมากกว่าเวลาทำงานอยู่ที่กรุงเทพแน่นอน ยกเว้นก็แต่คนที่ปกติทำงานกลางแจ้งอยู่แล้วนะ (ทำให้พอเดาได้ว่าคนที่บ่นนี่น่าจะคนกรุงเทพซะเยอะนะ) เพราะถ้าคุณทำงานกลางแจ้ง ขายของ ทำไร่ คุณต้องรู้ว่าไทยมันร้อนกว่าญี่ปุ่น

3. บางคนอาจเทียบเมืองสองเมืองที่เทียบกันไม่ได้ อย่างเช่นถ้าหากนำที่เย็นๆบนดอยภาคเหนือมาเทียบกับที่ร้อนสุดๆอย่างโอกินาว่า ญี่ปุ่นก็คงร้อนกว่านะ

4. เทียบช่วงที่ไม่ได้ร้อนที่สุดของไทย กับช่วงร้อนที่สุดของญี่ปุ่น อย่างเช่นเอาเดือนสิงหาไทยมาเทียบกับสิงหาญี่ปุ่นเป็นต้น

สุดท้ายนี้ หากใครทะเลาะกันเสร็จแล้ว อยากลองไปญี่ปุ่นหน้าร้อน รับรองได้เลยว่าคุณจะได้ตั๋วเครื่องบินที่ถูกกว่าฤดูอื่น เพราะนักท่องเที่ยวคนอื่นๆก็คิดเหมือนเราหมดนั่นแหละ แถมฤดูอื่นๆทั้งใบไม้ผลิใบไม้ร่วงนั้นญี่ปุ่นดังกว่าคนก็เลยเยอะกว่า แต่ถ้าเราหาข้อมูลซักหน่อยหน้าร้อนญี่ปุ่นก็มีอะไรให้ดูเยอะนะ

พื้นที่น่าเที่ยวสุดๆในช่วงหน้าร้อนญี่ปุ่นก็คือ โทโฮคุ และ ฮอกไกโด เป็นต้น